Śladami Mistrza z Gościeszowic

     W sobotę, 28 marca 2015 r. mieliśmy wcześniejszą niż zwykle pobudkę. O godzinie 5 odezwał się radiobudzik, więc wstaliśmy, by po raz kolejny wyruszyć na pielgrzymkę - wycieczkę z profesorem księdzem Janem. Jeszcze nie wiedzieliśmy, dokąd się dzisiaj wybierzemy. Takie wyprawy to niespodzianki. Wszystkiego dowiemy się na miejscu zbiórki - w Zielonej Górze. Tutaj czekał już na nas autokar wynajęty z PKS. Szybko zapełnił się on kompletem pasażerów. Prawie sami znajomi z poprzednich wycieczek. Ruszyliśmy. Na początek ksiądz Jan wyjawił nam cel naszej jednodniowej wyprawy. Mieliśmy zwiedzać okolice Żagania i Szprotawy, by odkrywać miejsca związane z Mistrzem z Gościeszowic - malarzem i rzeźbiarzem śląskim z przełomu XV i XVI wieku. Właśnie gdzieś w okolicach Żagania i Szprotawy miał on swój warsztat, gdzie rzeźbił całe ołtarze (lub ich części) dla okolicznych kościołów.

     Pierwszym naszym celem był kościół św. Anny w Solnikach. Kościół ten należy do najstarszych w regionie, a kamienną budowlę umiejscowiono na wzgórzu. Uwagę zwraca masywna wieża kościoła oraz mur go otaczający. Tego dnia pogoda nie była najlepsza, co zresztą widać na pierwszym zdjęciu, ale zdjęcia i tak trzeba było zrobić bez względu na warunki atmosferyczne. Poniżej, prócz zewnętrznego widoku kościoła, umieściłem też zdjęcie jego wnętrza i tabernakulum, które bardzo mi się spodobało. 

     Następny przystanek był bardzo szybko, gdyż zatrzymaliśmy się w jeszcze przy pałacu w Solnikach. Budowla ta pochodzi z XVI wieku, lecz później była wielokrotnie przebudowywana. Po swojej posiadłości oprowadził nas sam właściciel, który opowiedział nam trochę o historii swoich zmagań z odbudową zabytku. Zobaczyliśmy pałacowe pomieszczenia, oranżerię i piękny stary park. Potem czekała nas jeszcze jedna niespodzianka. Otóż obecny pan pałacu jest też właścicielem dużego sadu i przetwórni owocowo-warzywnej. To również trzeba było zobaczyć. W przetwórni produkowane są najwyższej jakości soki, bez jakichkolwiek dodatków. Pakuje się je w trzylitrowe kartony i mniejsze butelki. Skorzystaliśmy z okazji i kupiliśmy trzy duże opakowania soku. W chwili, gdy piszę ten post, już jednego opakowania nie ma. Jabłkowo-porzeczkowy sok był pyszny.

     Poniżej, na pierwszym zdjęciu: pałac, potem Słoneczny Sad w Solnikach z widokiem na wcześniej opisywany kościół i jabłka, które również były do kupienia u właściciela przetwórni. 

     Drwalewice to niewielka miejscowość (poniżej 100 mieszkańców) w gminie Kożuchów. Przyjechaliśmy tu zobaczyć kolejny pałac. Niestety, jest on mocno zdewastowany i pozostawiony własnemu losowi. Powstał on jako dwór obronny w XVI wieku i wielokrotnie zmieniał swój wygląd i właścicieli. Początkowo majątek należał do rodziny von Unruh, potem jeszcze do kilku innych rodów, by w roku 1872 trafić we władanie rodziny von Eichmann, która gruntownie przebudowała dwór na neogotycką budowlę w stylu angielskim. Po zakończeniu II wojny światowej w pałacu były mieszkania pracowników miejscowego PGR. Po jego rozwiązaniu obiekt uległ dewastacji i w chwili obecnej wygląda tak, jak na fotografiach. A szkoda. 

     W Lasocinie zobaczyliśmy kolejny pałac, na który warto zwrócić uwagę. Budowla ta miała więcej szczęścia niż ta opisywana poprzednio. Po burzliwych dziejach, trafiła w ręce właścicieli, którzy wciąż go odbudowują. Byliśmy umówieni na zwiedzanie pałacu, lecz właściciele pomylili terminy i nie zastaliśmy ich tutaj podczas naszej wycieczki. Zza gęstej ściany drzew i krzewów uchwyciłem fragmenty pałacu. Widać go jednak słabo. 

     Kolejnym przystankiem naszej wyprawy były Bielice i interesujący pałac z XVII wieku. Tutaj również nie wchodziliśmy do środka, tylko obejrzeliśmy budynek zewnątrz. Poniżej zamieszczam dwa zdjęcia pałacu. 

     W Nowym Miasteczku po raz pierwszy dzisiaj zobaczyliśmy dzieła Mistrza z Gościeszowic. Znajdują się one w kościele św. Marii Magdaleny. Akurat trafiliśmy na renowację wnętrza kościoła, ale mogliśmy tam spokojnie wejść. Naszym przewodnikiem po kościele był pracujący tam konserwator. Interesujący nas tryptyk ołtarzowy Mistrza z Gościeszowic był już odnowiony, lecz ustawiony został pod jedną ze ścian, ponieważ ołtarz główny poddawany był właśnie pracom konserwatorskim. Na zdjęciach tryptyk w trzech fotograficznych ujęciach. 

      Kolejnym kościołem, w którym zobaczyliśmy dzieła Mistrza Ołtarza z Gościeszowic, był kościół p.w. św. Mikołaja w Mycielinie. Wczesnogotycka kamienna świątynia pochodzi z drugiej połowy XIII wieku. W roku 1550 przebudowano ją, dobudowując wieżę. Nad wejściem do kościoła znajduje się zegar słoneczny. Zdjęcia poniżej. 

     Po zwiedzeniu kościoła w Mycielinie przyszła pora na przerwę i zjedzenie obiadu. Przygotowały go nam panie z koła gospodyń w miejscowości Długie. Był schabowy, ziemniaki, surówka, do tego kawa i herbata. Menu typowo wycieczkowe. Obiad wszystkim smakował i z nowymi siłami można było wyruszyć w dalszą podróż, a kolejnym celem naszej wycieczki był kościół p.w. św. Anny w Niegosławicach. Wieś jest również siedzibą gminy i może poszczycić się tym, że właśnie tu w 1936 r. urodził się późniejszy profesor biochemii, laureat Nagrody Nobla z 1999 r. w dziedzinie medycyny - Günter Blobel. Po wyjściu z kościoła spotkała nas jeszcze jedna historyczna niespodzianka. Przy jego murze można było zobaczyć średniowieczny krzyż pokutny. 

     Kolejne fotografie dotyczą kościoła filialnego pod wezwaniem św. Jakuba w Przecławiu. Na trzecim zdjęciu pod tym tekstem częściowo widać płyty nagrobne. Pozostałe fragmenty porośnięte są gęstym winobluszczem. 

 

     No i dotarliśmy do Gościeszowic. Znajduje się tu wczesnogotycki kościół pod wezwaniem św. Katarzyny, wymurowany z kamienia polnego, cegły i rudy darniowej. Najważniejszą częścią kościoła jest gotycki ołtarz Mistrza z Gościeszowic z rzeźbą Matki Bożej z Dzieciątkiem. Ołtarz ten jako pierwszy został przypisany warsztatowi nieznanego mistrza tworzącego na Dolnym Śląsku, w okolicach Żagania i Szprotawy, dlatego nazwano go Mistrzem Ołtarza z Gościeszowic. Pierwsze zdjęcie przedstawia kościół z otaczającym go murem, potem jest wnętrze świątyni z ołtarzem i na końcu bardzo interesujący fragment sufitu. 

     Kolejnym kościołem, w którym zobaczyliśmy jeszcze jeden ołtarz Mistrza z Gościeszowic, był kościół p.w. Matki Bożej Bolesnej w Dzikowicach. Ołtarz jest tryptykiem, pochodzącym z 1505 roku. Zdjęcie poniżej. 

     Ostatnie miejsce, które zobaczyliśmy nie było już związane ze sztuką sakralną. To pałac w Wiechlicach, gdzie otarliśmy się odrobinę luksusu. Obecnie znajduje się tu nowoczesny ośrodek z hotelem, restauracją, spa, basenem i siłownią. W otoczeniu pałacu znajduje się winnica z czterema tysiącami sadzonek. Przed wejściem do obiektu zwraca uwagę duży wybieg dla drobiu... z kamienia i metalu (na ostatnim zdjęciu). 

     Nasza wycieczka - pielgrzymka dobiegła końca. Pomimo niezbyt dobrej pogody, był to udany i intensywny dzień. Byliśmy w trzynastu miejscach. Odwiedziliśmy kilka pałaców, kilka kościołów, byliśmy w przetwórni owoców, zjedliśmy smaczny obiad. Teraz czekamy na kolejną wyprawę - niespodziankę. 

Fotografie: Wiesław Zięba

Zobacz również: