Zamek w Kożuchowie został wzniesiony na miejscu średniowiecznego grodu. Dzieła budowy dokończył Henryk IV Wierny na początku XIV w. Na stałe zamek był siedzibą starosty - książęcego urzędnika, który dysponował nieliczną załogą. Była ona wzmacniana jedynie w sytuacjach zagrożenia. Za Henryka VIII, od roku 1369, zamek stał się stałą siedzibą książęcą. W tym czasie jego żona - Katarzyna Opolska wraz ze swoimi trzema synami i dworem stale przebywała w zamku w Kożuchowie. Po śmierci męża, Katarzyna przez wiele lat rządziła księstwem głogowsko-żagańskim. Jej syn Henryk IX panował w Kożuchowie do roku 1467. Doprowadził on do rozkwitu księstwa i miasta. Jego następcą został znany z nieudolności i słabego charakteru Henryk XI. W wieku prawie czterdziestu lat, po namowie margrabiego brandenburskiego Albrechta Achillesa, Henryk XI poślubił jego córkę 8-letnią Barbarę. Chodziło tu o majątek, bo w zawartej umowie na wypadek śmierci Henryka, jego żona w spadku miała przejąć Zieloną Górę i Kożuchów wraz z przyległościami. Niecałe dwa lata po ślubie Barbara została wdową, a margrabia Jan (brat Barbary) przejął zamki w Krośnie, Głogowie i Kożuchowie. Na przełomie XV i XVI wieku zamek był w posiadaniu przyszłych królów Polski Jana I Olbrachta i Zygmunta Starego, następnie stał się rezydencją książęcą, a od 1865 r. klasztorem zakonu karmelitów. Od XIX w. kożuchowska budowla stała się własnością gminy ewangelickiej. Po II wojnie światowej zamek stał opuszczony. W 1955 roku zamieszkał w nim Edmund Szajer z rodziną. Przez wiele lat chronił on zabytek i robił niewielkie remonty. Dzięki niemu zamek przetrwał. W latach 1976-1984 przeprowadzono kompleksowy remont obiektu i zaadaptowano go na dom kultury i bibliotekę.
Kożuchowski zamek odwiedziliśmy podczas lubuskiej pielgrzymki szlakiem rycerskim w sierpniu 2016 r. Z tajemnicami i historią zamku zapoznał nas przewodnik, który pokazał nam również niektóre elementy tej interesującej budowli. Zobaczyliśmy część pomieszczeń, spacerowaliśmy zamkowymi korytarzami, odwiedziliśmy mroczne piwnice, gdzie usłyszeliśmy mrożące krew w żyłach historie o duchach, które czasem się tu ujawniają.
Podczas przygotowywania tego wpisu korzystałem z informacji zawartych w książce: Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego, red. B. Bielinis-Kopeć, Zielona Góra 2008 oraz folderu: Zamek, Kożuchowski Ośrodek Kultury i Sportu "Zamek". Ostatnie zdjęcie pochodzi z portalu Polona i przedstawia niemiecką grafikę z XVIII w. (domena publiczna). Pozostałe fotografie: Wiesław Zięba.